Up-side-down vs right-side-up voorvorken

Voorvorken komen in twee hoofdsoorten: de conventionele right-side-up voorvork en de upside-down. De upside-down voorvork is letterlijk begonnen als een conventionele voorvork andersom op de motor geschroefd. In de racerij uit de jaren 80 kwamen ze erachter dat deze configuratie beter zou werken. Maar is een upside-down echt gewoon beter dan een right-side-up voorvork? Het antwoord is: niet altijd. Wij leggen het technische verhaal erachter uit.

Verschil tussen upside-down en right-side-up voorvorken

De conventionele voorvorken zijn right-side-up voorvorken. Deze voorvorken hebben de binnenste, smallere, glimmende buis boven. Bij upside-down (USD) voorvorken zit juist de bredere buis boven. Deze buis is vaak metaal- of goudkleurig. Eigenlijk is er zo vaak voor de gouden kleur gekozen niet vanwege het materiaal -het is namelijk gewoon goudkleurige verf- maar omdat dit gewoon populair is.

Als je kijkt naar wat er technisch gezien het verschil is, is dat vooral één ding: de stijfheid. Standaard is een USD stijver dan een conventionele voorvork. De details waarom een USD stijver is lees je hieronder.

Links is de conventionele voorvork en rechts de upside-down (USD) voorvork.

Is een upside-down voorvork beter?

Zoals hierboven genoemd is een upside-down voorvork over het algemeen stijver, maar niet per se sterker. Dat betekent dat de voorvork niet minder snel zal gaan knikken, maar wel veel stabieler zal zijn. Maar kijkende hoe de voorvork is bevestigd aan de motor kan je wel afleiden dat een USD voorvork steviger is. Dat komt omdat de grootste kracht die werkt op de voorvork direct onder de kroonplaat ligt. Als je remt bijvoorbeeld dat werkt de gehele voorvork als een soort arm die dan buigt vanaf onder de onderste kroonplaat, omdat alles daarboven vastgeklemd is. Deze buiging wil je zo minimaal mogelijk houden, voor zowel de stevigheid als de stabiliteit.

De makkelijkste manier om een buis sterker en stijver te maken is de diameter vergroten. De bredere buis om de binnenste glimmende buis heen heeft een grotere diameter en is daardoor sterker. Als zoals bij een USD voorvork dit bredere deel boven is, is het stevigste deel van de voorvork dus bij het punt waar de meeste kracht werkt. Om deze simpele reden besloten een aantal raceteams in de jaren 80 om de voorvork 'verkeerd om' te bevestigen. Dit bleek goed te werken dus dit idee werd langzamerhand door de gehele racerij overgenomen.

Bij USD voorvorken is het vrouwelijke deel van de voorvork langer dan datzelfde deel bij een conventionele voorvork. Dit betekent simpelweg dat het stijvere deel een groter deel van de gehele voorvork betreft waardoor de gehele voorvork dus stijver is.

Maar is een conventionele voorvork niet goed genoeg?

Een conventionele voorvork is zeker goed genoeg! Op de weg ga je dat beetje extra stabiliteit niet merken. Een goede kwaliteit conventionele voorvork is een prima uitrusting. Wat wel zo is is dat een USD voorvork vaak met beter onderdelen uitgerust is. Uiteindelijk willen veel mensen een graag een USD omdat dat is waar de beste sportmotoren mee geleverd worden. Bovendien zijn over het algemeen USD voorvorken vaker volledig instelbaar.

Het grote voordeel van een conventionele voorvork is dan wel weer dat het dus een stuk simpelere techniek is. Zelf het onderhoud doen is makkelijker en je hebt bijna nooit speciaal gereedschap nodig, in tegenstelling tot bij USD voorvorken. Bovendien heb je nog de voorvork keerringen. Als bij een right-side-up de keerring lekt zal deze waarschijnlijk alleen wat zweten of een beetje voorvorkolie lekken langs de poot. Bij de up-side-down hangt de keerring ook naar beneden en ligt er altijd voorvorkolie op te rusten. Als deze lekt is het meteen een stuk meer olie die erlangs lekt en heb je een grotere kans dat er voorvorkolie op je remmen of je band komt. Pas hiermee op en laat een lek meteen verhelpen!

Trouwens...

In een eerdere blog hebben we al uitgelegd hoe een voorvork werkt en hebben we een aantal termen uitgelegd met betrekking tot het perfect afstellen van een voorvork. Benieuwd wat precies preload, sag, rebound en demping is? Je kan het allemaal leren in deze blog.

Deze artikelen vind je misschien ook leuk:

• Top 10 Chinese motor kopieën
• Onmisbaar motor gereedschap
• Kenteken documenten kwijt? Dit moet je doen.
• Motor schoonmaken? Oma geeft tips!
• Het youtube-kanaal van ikwilvanmijnmotoraf

Ikwilvanmijnmotoraf.nl is dé site waar je eenvoudig en zonder gedoe je motor, scooter, quad of trike verkoopt. Meld je motor vrijblijvend aan.

Deel dit artikel op: